แนวโน้มด้านเทคโนโลยี (Technological)

ข้อมูลขนาดใหญ่ (Big Data)

ข้อมูลขนาดใหญ่เป็นข้อมูลที่มีขนาดใหญ่ โครงสร้างหลากหลาย และเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ซึ่งเมื่อนำมาวิเคราะห์ด้วยเทคโนโลยีการประมวลผลแล้ว จะช่วยให้สามารถสรุปข้อเท็จจริงและคาดการณ์แนวโน้มในอนาคตได้อย่างแม่นยำ เป็นประโยชน์ต่อการตัดสินใจในมิติต่าง ๆ และการทำงานของปัญญาประดิษฐ์ (Gartner, n.d.) 

แนวโน้มในอนาคต 

▪ ปริมาณข้อมูลดิจิทัลทั่วโลกจะเติบโตอย่างก้าวกระโดดจาก 40 เซตตาไบท์ (zettabyte) ใน ค.ศ.2020 เป็นประมาณ 175 เซตตาไบท์ภายใน ค.ศ.2025 เนื่องจากประชากรโลกจะใช้งานข้อมูล เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร และอุปกรณ์อินเทอร์เน็ตในทุกสิ่ง (Internet of Things, IoT) แพร่หลายและลึกซึ้งยิ่งขึ้นอย่างต่อเนื่อง (Khvoynitskaya, 2020a)
▪ ข้อมูลดิจิทัลมีแนวโน้มที่จะถูกจัดเก็บบนระบบคลาวด์ (cloud) เพิ่มขึ้น โดยประมาณครึ่งหนึ่งน่าจะถูกย้ายไปจัดเก็บบนคลาวด์สาธารณะภาย ใน ค.ศ.2025 (Ibid.) ส่งผลให้ผู้ใช้งานสามารถเชื่อมโยงถึงข้อมูลได้กว้างขวางและสะดวกยิ่งขึ้น
▪ ข้อมูลดิจิทัลจะมีโครงสร้างและรูปแบบที่หลากหลายและยืดหยุ่นมากขึ้น
▪ ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร เทคโนโลยีควอนตัม อุปกรณ์อินเทอร์เน็ตในทุกสิ่ง และปัญญาประดิษฐ์จะเพิ่มประสิทธิภาพในการประมวลผลข้อมูลขนาดใหญ่ให้แม่นยำและรวดเร็วยิ่งขึ้น
▪ ขนาดตลาดของข้อมูลขนาดใหญ่ทั่วโลกจะขยายตัวจากมูลค่า 1.58 แสนล้านเหรียญสหรัฐใน ค.ศ.2020 เป็นประมาณ 2.68 แสนล้านเหรียญสหรัฐภายใน ค.ศ.2026 โดยมีอัตราการขยายตัวเฉลี่ย ร้อยละ 12 ต่อปี (Market Data Forecast, 2021)

ผลกระทบต่อประเทศไทย  

▪ เอื้อให้ผู้ผลิตเข้าใจและคาดการณ์แนวโน้มตลาดได้ดียิ่งขึ้น และเพิ่มประสิทธิภาพในการจัดการการผลิตและการทำงาน จึงจะช่วยเสริมสร้างขีดความสามารถในการแข่งขันของผู้ผลิตในตลาด
▪ เสริมสร้างสมรรถนะของอุปกรณ์อินเทอร์เน็ตในทุกสิ่งและปัญญาประดิษฐ์ ซึ่งจะเพิ่มผลิตภาพของแรงงานทักษะขั้นสูง แต่อาจส่งผลให้แรงงานขั้นกลางถูกแทนที่ด้วยปัญญาประดิษฐ์มากขึ้น
▪ กระตุ้นการเติบโตของเศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูลและเศรษฐกิจแพลตฟอร์มในประการหลัง จะส่งผลให้แรงงานมีความมั่นคงทางอาชีพและได้รับสวัสดิการการทำงานลดลง
▪ เกิดปัญหาการละเมิดสิทธิส่วนบุคคลมากขึ้น และทำลายภาวะนิรนามในปริมณฑลสาธารณะ
▪ เพิ่มขีดความสามารถของรัฐบาลในการกำหนดนโยบายและจัดบริการสาธารณะอย่างบูรณาการและมีประสิทธิภาพ แต่นโยบายก็อาจละเลยผล-ประโยชน์ประชากรบางกลุ่ม หากข้อมูลเอนเอียง
▪ กดดันให้พรรคการเมืองและรัฐบาลต้องเสนอนโยบายแบบมีข้อมูลรองรับอย่างล้นเกิน ซึ่งจะเชิดชูแต่เพียงผลประโยชน์และชุดคุณค่าที่สอดคล้องกับข้อมูล เช่น เสรีนิยมใหม่ แล้วด้อยค่าผลประโยชน์และชุดคุณค่าอื่น ในระยะยาว พัฒนาการเช่นนี้จะเป็นอันตรายต่อบูรณภาพของสังคมและความชอบธรรมของระบบการเมือง
▪ เพิ่มอำนาจและอิทธิพลทางการเมืองของรัฐและบรรษัทที่สามารถควบคุมการไหลเวียนข้อมูล

จีโนมิกส์ (Genomics)

การศึกษารหัสพันธุกรรมทั้งหมดหรือจีโนม (genome) ของสิ่งมีชีวิตโดยเฉพาะมนุษย์ รวมถึงการศึกษาปฏิกิริยาระหว่างยีน (gene interaction) ด้วยกันเอง และระหว่างยีนกับสิ่งแวดล้อม ซึ่งสามารถใช้ศึกษาโรคที่มีความซับซ้อน (complex diseases) ที่เกิดจากปัจจัยทางพันธุกรรมและสิ่งแวดล้อม เช่น โรคหัวใจ โรคหอบหืด โรคเบาหวาน โรคมะเร็ง 

แนวโน้มในอนาคต 

▪ ในระยะสั้นเมื่อโครงการจีโนมิกส์ของประเทศต่างๆ ได้ฐานข้อมูลจีโนมส์ที่มีเพียงพอต่อการนำมาใช้วิเคราะห์ ศึกษาวิจัย และบรรลุข้อตกลงในการแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างกันแล้ว การพัฒนาด้านการแพทย์แม่นยำจะเป็นไปอย่างก้าวกระโดด เกิดนวัตกรรมทางการแพทย์ การออกแบบรักษาโรค การวินิจฉัยโรคที่แม่นยำ บุคลากรเชี่ยวชาญด้านจีโนมิกส์
▪ ในระยะยาวประชาชนได้การรักษาอย่างตรงจุด และสามารถป้องกันโรคที่จะเกิดขึ้นในอนาคตได้ เกิดอุตสาหกรรมการแพทย์จีโนมิกส์
▪ และอาจจะกล่าวได้ว่าโรคโควิด-19 เป็นปัจจัยที่ส่งผลให้ตลาดจีโนมส์และธุรกิจเทคโนโลยีชีวภาพมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น ในปี 2563 ขนาดของตลาดวินิจฉัยโรคโควิด-19 ทั่วโลกมีมูลค่ามากถึง 19.8 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ และคาดว่าจะสูงถึง 47 พันล้านดอลลาร์ในปี 2569 ส่วนนึงมาจากการพัฒนาแอนติเจน/แอนติบอดีสำหรับตรวจคัดกรอง SARS-CoV-2 (Singh Rajender, Deepak N Modi, 2021, pp. 1-2)
▪ นอกจากนี้ รัฐบาลในประเทศต่าง ๆ กำลังตรวจสอบการวิจัยและพัฒนาในด้านจีโนมส์เพื่อพัฒนาเทคโนโลยีใหม่ ๆ ยกตัวอย่างเช่น ในเดือนมกราคม 2563 กรมเทคโนโลยีชีวภาพ (DBT) ได้ริเริ่ม”Genome India Project” (GIP) ในประเทศอินเดีย เป็นต้น (Research and Markets, 2021)

ผลกระทบต่อประเทศไทย  

▪ การบริการทางการแพทย์สมัยใหม่โดยใช้การแพทย์แม่นยำในการรักษาโรคและการวินิจฉัยที่มีความแม่นยำและมีประสิทธิผลมากยิ่งขึ้น
▪ มีความสามารถในการวิจัยและผลิตยาเฉพาะบุคคลหรือเหมาะสมกับกลุ่มเชื้อชาติตามข้อมูลรหัสพันธุกรรม
▪ การวิจัยและผลิตอุปกรณ์ทางการแพทย์เพื่อติดตามผลจากการรักษาโรค
▪ เกิดผลกระทบต่อเนื่องในด้านการวิจัยและพัฒนาโภชนาการเฉพาะบุคคล (personalized nutrition) การศึกษาด้านโภชนพันธุศาสตร์ (nutrigenomics) นำไปสู่อุตสาหกรรมอาหารเฉพาะบุคคล อาหารเฉพาะโรค อาหารเสริมสร้างสุขภาพ เป็นต้น
▪ มีการพัฒนาผลิตพืชพันธ์ทางการเกษตรและปศุสัตว์เพื่อรองรับอุตสาหกรรมอาหารดังกล่าว
▪ ฐานข้อมูลจีโนมนั้นสามารถนำมาช่วยระบุหา เชื้อชาติ เครือญาติ ได้เพื่อการสืบค้นหาบุคคลหรือระบุตัวตน
▪ การนำไปใช้เป็นเครื่องมือละเมิดศีลธรรม เช่น การสร้างมนุษย์ที่มีจีโนมสมบูรณ์ ใช้ในการคัดเลือกเด็กที่จะกำเนิดมา การคัดเลือกเข้าทำงาน การทำประกันสุขภาพและชีวิต
▪ การละเมิดข้อมูลส่วนบุคคลของบริษัทประกัน บริษัทยา การสมัครงาน

ชีวมาตร (Biometrics)

หมายถึง ข้อมูลส่วนบุคคลที่เกิดจากการใช้เทคนิคหรือเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับการนำลักษณะคนทางกายภาพหรือทางพฤติกรรมของบุคคล มาใช้ทำให้สามารถยืนยันตัวตนของบุคคลนั้นที่ไม่เหมือนกับบุคคลอื่นได้ เช่น ข้อมูลภาพจำลองใบหน้า ข้อมูลจำลองม่านตา หรือข้อมูลจำลองลายนิ้วมือ (Monsak Socharoentum, 2020) 

แนวโน้มในอนาคต 

▪ ในอนาคต จะมีการพัฒนาการควบคุมการเข้าถึงการจดจำใบหน้าด้วยอินฟราเรด 3 มิติ ที่จะมีความปลอดภัยอย่างมาก โดยที่คนอื่นจะไม่สามารถใช้ภาพนิ่งของตัวเจ้าของ มาใช้ในการเข้าถึงเนื้อหาต่าง ๆ ของตัวเจ้าของได้ (Nirbhaya, 2021)
▪ จังหวะการเต้นของหัวใจและสัญญาณไฟฟ้าหัวใจเป็นเรื่องยากหากจะทำการปลอมแปลงเลียนแบบ เทคโนโลยีการอ่านคลื่นไฟฟ้าหัวใจ(ECG) มีมาก่อนระยะหนึ่งแล้ว แต่ขณะนี้การพัฒนาได้เกิดขึ้นอีกก้าวแล้วโดยการทำเซนเซอร์ให้มีขนาดเล็กลงและทำงานเร็วขึ้น ผลิตภัณฑ์ที่น่าสนใจจากการพัฒนาคือ Nymi wristband ซึ่งดูเหมือนเป็นสายข้อมือฟิตเนต แทนที่จะใช้นับการก้าว แต่มันใช้ตรวจจับจังหวะการเต้นของหัวใจเพื่อยืนยันเอกลักษณ์ (CNN, 2021)
▪ ความก้าวหน้าล่าสุดในเทคโนโลยีเซ็นเซอร์ไบโอเมตริกซ์แบบไม่สัมผัสคือ การจดจำเส้นเลือดด้วยนิ้ว ซึ่งเทคโนโลยี Finger-vein จะมีความแม่นยำ ยากต่อการปลอมแปลง และช่วยแก้ไขข้อกังวลด้านความเป็นส่วนตัว เนื่องจากหลอดเลือดดำที่ใช้สำหรับการรับรองความถูกต้องนั้นซ่อนอยู่ในดวงตา (Mistral, 2020)

ผลกระทบต่อประเทศไทย  

▪ สถาบันทางการเงินต่าง ๆ ในประเทศไทย เริ่มหันมาใช้ บริการยืนยันตัวตนด้วยเสียง (Voice Biometrics) ซึ่งเป็นนวัตกรรมที่นำเอาเทคโนโลยีการยืนยันตัวบุคคลด้วยเสียงพูด เพื่อเข้าสู่ระบบของข้อมูลกรมธรรม์ โดยมีระบบปฏิบัติการที่สามารถตรวจสอบและแยกองค์ประกอบเสียงของลูกค้าที่แตกต่างกันได้แม่นยำ เพื่อยกระดับการบริการ และความปลอดภัยที่มากขึ้น (ประชาชาติธุรกิจ, 2564b)
▪ ในประเทศไทยได้มีการนำเทคโนโลยีจดจำใบหน้ามาใช้ในกระบวนการทำความรู้จักลูกค้า (Know Your Customer : KYC) ในขั้นตอนการพิสูจน์ตัวตน (Identity Proofing) ในขั้นตอนการยืนยันตัวตน นอกจากนี้ธนาคารแห่งประเทศไทยมีคำแนะนำให้ใช้เทคโนโลยีการจดจำใบหน้าร่วมกับเทคโนโลยีเพื่อพิสูจน์ความเป็นบุคคลและสังเกตพฤติกรรมลูกค้า (Liveness Detection) เพื่อป้องกันการปลอมแปลงใบหน้า (Anti-spoofing) (ETDA, 2563)

ดาวเทียมวงโคจรต่ำ (Low Earth Orbit Satellite, LEO Satellite)

ดาวเทียมวงโคจรต่ำเป็นดาวเทียมที่โดยทั่วไปจะโคจรและปฏิบัติการอยู่ ณ ระดับความสูงประมาณ 160-1,000 กิโลเมตรเหนือพื้นผิวโลก (European Space Agency, 2020) สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ในหลายรูปแบบ ตัวอย่างเช่น ดาวเทียมสังเกตการณ์โลก ดาวเทียมสื่อสาร และดาวเทียมระบุตำแหน่งและนำทาง 

แนวโน้มในอนาคต 

▪ ดาวเทียมวงโคจรต่ำจะได้รับการพัฒนาให้มีคุณภาพดียิ่งขึ้นและมีความหน่วงในการรับ-ส่งสัญญาณลดลง อุปกรณ์การสร้างภาพของดาวเทียมสังเกตการณ์โลกน่าจะสามารถสร้างภาพที่มีรายละเอียดคมชัดมากขึ้น ขณะที่ดาวเทียมสื่อสารน่าจะมีอัตราการส่งข้อมูลเพิ่มขึ้นสูงถึง 65-70 เทระบิตต่อวินาที (Tbps) ใน ค.ศ.2024 (PwC, 2020b, pp.17 & 23)
▪ ต้นทุนการผลิต การปล่อย และการบำรุงรักษาดาวเทียมมีแนวโน้มที่จะลดลง (Borrett, 2020)
▪ ตัวแสดงที่ใช้งานหรือให้บริการดาวเทียมมีแนวโน้มที่จะเปลี่ยนมาใช้กลุ่มดาวเทียมวงโคจรต่ำจำนวนมากแทนดาวเทียมค้างฟ้า หรือใช้ผสมผสานกันเพิ่มขึ้น (PwC, 2020b, p.22)
▪ ดาวเทียมวงโคตรต่ำน่าจะมีจำนวนเพิ่มขึ้นด้วยอัตราก้าวหน้า โดยดาวเทียมสื่อสารจะเพิ่มจำนวนจากประมาณ 2,000 ดวงใน ค.ศ.2020 เป็นประมาณ 75,000 ดวงภายใน ค.ศ.2030 (AngkasaX Innovation, 2021)
▪ ภาคเอกชนจะกลายมาเป็นตัวแสดงหลักในการพัฒนาและให้บริการดาวเทียมวงโคจรต่ำ
▪ มูลค่าของอุตสาหกรรมอวกาศโลกถูกคาดการณ์ว่าจะเติบโตขึ้นจาก 350 พันล้านเหรียญสหรัฐใน ค.ศ.2016 เป็นหนึ่งล้านล้านเหรียญสหรัฐภายใน ค.ศ.2040 โดยมีภาคส่วนที่ขับเคลื่อนด้วยดาวเทียมวงโคจรต่ำเป็นภาคส่วนสำคัญ เช่น การให้บริการอินเทอร์เน็ต ซึ่งมีมูลค่าคิดเป็นร้อยละ 39 ของมูลค่าอุตสาหกรรมรวม (Morgan Stanley, 2021)

ผลกระทบต่อประเทศไทย  

▪ เพิ่มคุณภาพและลดต้นทุนข้อมูลเกี่ยวกับโลกและพื้นที่ เอื้อให้การทำอุตสาหกรรมทรัพยากรปฐมภูมิ เกษตรกรรม และธุรกิจที่อาศัยข้อมูลโลกอื่น ๆ มีประสิทธิภาพสูงขึ้น แต่ผู้ผลิตที่ไม่สามารถเข้าถึงก็จะเสียความสามารถการแข่งขัน
▪ ขับเคลื่อนเครือข่ายห้าจีและหกจี รวมถึงเอื้อต่อการให้บริการอินเทอร์เน็ตจากอวกาศ ซึ่งจะ เปิดโอกาสให้ประชาชนเข้าถึงและใช้ประโยชน์จากอินเทอร์เน็ตได้อย่างกว้างขวางขึ้น อีกทั้งยังเสริมสมรรถนะของข้อมูลขนาดใหญ่ ปัญญา-ประดิษฐ์ และอุปกรณ์อินเทอร์เน็ตในทุกสิ่ง
▪ เพิ่มความแม่นยำรวดเร็วในการระบุตำแหน่ง การนำทาง และการขับเคลื่อนยานยนต์ไร้คนขับและหุ่นยนต์ ส่งผลให้ผลิตหรือนำเทคโนโลยีเหล่านี้มาประยุกต์ใช้ได้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
▪ ในภาพรวม จะเพิ่มผลิตภาพของแรงงานทักษะขั้นสูง แต่ลดความต้องการแรงงานขั้นกลาง-ต่ำ
▪ เสริมสร้างขีดความสามารถของรัฐบาลในการกำหนดและบังคับใช้นโยบายการผังเมือง ที่ดิน โครงสร้างพื้นฐาน การเกษตร ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และการจัดการภัยพิบัติ รวมถึงการจัดบริการสาธารณะทางไกลและการใช้ข้อมูลในการบริหารราชการแผ่นดินโดยรวม
▪ เสริมสร้างขีดความสามารถของกองทัพและขบวนการก่อการร้ายในการกำหนดยุทธศาสตร์ การวางแผนยุทธวิธี ตลอดจนการสื่อสารและการควบคุมอาวุธระยะไกล
▪ หากถูกประยุกต์ใช้เป็นอาวุธอวกาศ จะบั่นทอนเสถียรภาพและความมั่นคงในการเมืองโลก

เทคโนโลยีการคมนาคมความเร็วสูง

ในอดีต การเดินทางด้วยระบบรางได้กระตุ้น และทำให้เกิดการเติบโตทางเศรษฐกิจ ในพื้นที่บางส่วนของโลก ระบบรางยังได้ทำให้เกิดการกระจายตัวทางเศรษฐกิจ ช่วยสนับสนุนนโยบาย และเป็นตัวเร่งให้เกิดการสร้างสรรค์สิ่งใหม่ ๆ แต่โลกได้มีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว มีคำพยากรณ์ถึงอนาคตในปี 2050 ว่า ประชากรโลกจะมีจำนวนสูงขึ้นเป็น 9.5 พันล้านคน และกว่า 75% จะอาศัยอยู่ในเมือง ซึ่งจะส่งผลให้การเดินทางจะเพิ่มขึ้นเป็น 3 เท่า จึงต้องมีเทคโนโลยีการเดินทางใหม่ ๆ ยกตัวอย่างเช่น ระบบรางรถไฟฟ้าพลังงานแม่เหล็ก จนไปถึงไฮเปอร์ลูป เพื่อช่วยตอบสนองความต้องการให้มากขึ้น (The Bangkok Inside, 2562) 

แนวโน้มในอนาคต 

▪ ในอนาคตจะมีเทคโนโลยีการคมนาคมขนส่งแห่งโลกอนาคตด้วยการเดินทางผ่านท่อสัญญากาศ ซึ่งขับเคลื่อนด้วยแรงแม่เหล็กไฟฟ้า เดินทางไปยังจุดหมายที่ต้องการ ซึ่งเรียกเทคโนโลยีนี่ว่า Hyperloop (Airnae Air, 2562)
▪ มีการเดินทางอากาศโดยการใช้เครื่องบินความเร็วเหนือเสียง ซึ่งจะลดเวลาการเดินทางเหลือครึ่งเดียว โดยที่เครื่องยนต์จะเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์เป็นศูนย์ (Net-zero) และสามารถใช้เชื้อเพลิงชีวภาพสำหรับเครื่องบินได้(Pran Suwannatat, 2021)
▪ เดินทางโดยการใช้รถไฟขับเคลื่อนด้วยพลังงานแม่เหล็กไฟฟ้า โดยที่ขบวนรถไฟจะวิ่งเหนือรางโดยตัวรถไม่สัมผัสกับราง ในปัจจุบันประเทศจีนเป็นประเทศแรกที่นำเทคโนโลยีนี่มาใช้ เป็นการเดินทางที่ระยะห่างกว่า 1,000 กิโลเมตร ใช้เวลาแค่ 2 ชั่วโมงครึ่งเท่านั้น ซึ่งจะทำให้มีความสะดวกสบายมากยิ่งขึ้น(ผู้จัดการออนไลน์, 2564)

ผลกระทบต่อประเทศไทย  

▪ ความเป็นเมืองมีแนวโน้มขยายตัวอย่างต่อเนื่อง ทำให้เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการเดินทาง มีการกระจายตัวของแหล่งที่อยู่อาศัยบริเวณชานเมืองและปริมณฑล เกิดความต้องการในการเดินทางจากแหล่งที่อยู่อาศัยใหม่เข้าสู่แหล่งที่ทำงาน สถานศึกษา และแหล่งกิจกรรมอื่น ๆ เพิ่มมากขึ้น(กระทรวงคมนาคม, 2559)
▪ รัฐบาลไทยได้ผลักดันให้ประเทศไทยเป็นฐานการผลิตยานยนต์พลังงานไฟฟ้า อีกทั้งกระทรวงพลังงานก็พยายามผลักดันให้ไทยเป็นศูนย์กลางการค้าเสรีระดับโลกของก๊าซธรรมชาติเหลว นอกจากนี้ ประเทศไทยยังมีโอกาสในการสนับสนุนพลังงานทางเลือก เช่น ไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียน รวมถึงโอกาสในการประเมินศักยภาพเพื่อก้าวไปสู่การพัฒนาเศรษฐกิจที่เกี่ยวกับไฮโดรเจน (Shell, 2020)

เทคโนโลยีการคำนวณและการประมวลผลเชิงควอนตัม

เทคโนโลยีการคำนวณและการประมวลผลเชิงควอนตัมหมายถึงเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ที่ใช้คุณสมบัติเชิงควอนตัมของอนุภาคและแสงมาเพิ่มประสิทธิภาพในการประมวลผล กล่าวคือ หน่วยประมวลผลหนึ่งหน่วย (คิวบิต (qubit)) จะสามารถประมวลผลข้อมูลที่มีค่าหลากหลายรูปแบบ เป็นจำนวนมหาศาลคู่ขนานไปพร้อมกัน ณ จุดเวลาหนึ่ง ๆ ต่างจากคอมพิวเตอร์ระบบบิต (bit) ในปัจจุบัน ซึ่งหน่วยประมวลผลแต่ละหน่วยจะประมวลผลเฉพาะได้เฉพาะข้อมูลแบบฐานสอง คราวละหนึ่งบิตเท่านั้น (Chaichumkhun, 2019) 

แนวโน้มในอนาคต 

▪ คอมพิวเตอร์ควอนตัมจะได้รับการพัฒนาให้มีจำนวนคิวบิตเพิ่มขึ้นจาก 64 คิวบิตใน ค.ศ.2020 (IBM, 2020) โดยบรรดาผู้พัฒนาตั้งเป้าหมายว่าจะสามารถเพิ่มเป็นประมาณหนึ่งพันคิวบิตได้ภายใน ค.ศ.2023 ซึ่งถือเป็นจำนวนต่ำที่สุดที่จะสามารถนำไปใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์ จากนั้นจะเพิ่มเป็นประมาณหนึ่งล้านคิวบิตภาย ใน ค.ศ.2030 (Hackett, 2020) +
▪ ในระยะสั้น คอมพิวเตอร์ควอนตัมจะยังคงต้องพัฒนาและปฏิบัติการภายใต้การควบคุมพิเศษ แต่ในระยะยาวมีแนวโน้มที่จะสามารถใช้งานได้ในสภาพแวดล้อมที่ใกล้เคียงสภาพปกติมากขึ้น
▪ อัลกอริทึมควอนตัมที่สามารถใช้ประโยชน์จากศักยภาพของคอมพิวเตอร์ควอนตัมน่าจะได้รับการพัฒนาจนเริ่มใช้ปฏิบัติการได้ราว ค.ศ.2030 (Quantum Flagship, 2020)
▪ คอมพิวเตอร์ควอนตัมจะได้รับการพัฒนาจนสามารถนำมาใช้งานทั่วไปได้ในระยะ 5-10 ปี (WEF, 2020) แต่จะได้รับการต่อยอดจนกระทั่งสามารถแก้ไขปัญหาที่ซับซ้อนสูงสุดได้หลัง ค.ศ.2035 (Ménard et.al., 2020)
▪ คอมพิวเตอร์ควอนตัมน่าจะมีจำนวนรวมทั่วโลกราว 2,000-5,000 เครื่อง ใน ค.ศ.2030 (Ibid.)
▪ ขนาดตลาดคอมพิวเตอร์ควอนตัมทั่วโลกจะมีมูลค่าประมาณ 1 ล้านล้านเหรียญสหรัฐภายใน ค.ศ.2035 (Hazan et.al., 2020, p.4)

ผลกระทบต่อประเทศไทย  

▪ เพิ่มขีดความสามารถในการประมวลผลข้อมูลที่มีขนาดใหญ่และซับซ้อน เช่น ข้อมูลการเงิน การแพทย์ ยา และอุตสาหกรรมขั้นสูง จึงเอื้อให้ใช้ประโยชน์จากข้อมูลได้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
▪ ช่วยให้สามารถจำลองสมองมนุษย์ได้สมบูรณ์ ซึ่งนอกจากจะเป็นประโยชน์ในทางการแพทย์และพฤติกรรมศาสตร์แล้ว ยังเสริมสร้างสมรรถนะของปัญญาประดิษฐ์ให้เรียนรู้และตัดสินใจได้แบบทั่วไป โดยไม่จำเป็นต้องอาศัยการแนะนำของมนุษย์ ดังนั้น ปัญญาประดิษฐ์จะมีศักยภาพในการสนับสนุนกิจกรรมของมนุษย์อย่างหลาก-หลายยิ่งขึ้น รวมถึงเพิ่มผลิตภาพของแรงงานทักษะขั้นสูงและทดแทนแรงงานขั้นกลางได้มากขึ้น
▪ เร่งการเติบโตของเศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูลและเศรษฐกิจแพลตฟอร์ม ในประการหลัง จะส่งผลให้แรงงานมั่นคงและได้รับสวัสดิการลดลง
▪ เอื้อให้สามารถออกแบบวัสดุและผลิตภัณฑ์ให้ มีคุณภาพและก้าวข้ามขีดจำกัดเชิงเคมีฟิสิกส์ได้มากขึ้น จึงเพิ่มอรรถประโยชน์ของสินค้าและความสามารถในการแข่งขันของผู้ผลิต
▪ เพิ่มความเสี่ยงที่การสื่อสารที่ไม่ได้เข้ารหัสแบบควอนตัมจะถูกโจมตี เป็นอันตรายต่อความเป็นส่วนตัวของข้อมูลและความมั่นคงทางไซเบอร์
▪ เพิ่มอำนาจผูกขาดข้อมูลของบรรษัทและรัฐที่ถือครอง ในแง่นี้ จึงกระตุ้นให้เกิดการแข่งขันระหว่างรัฐมหาอำนาจและเพิ่มความไม่มั่นคงโลก

เทคโนโลยีความจริงผสมผสาน (Mixed Reality, MR)

เทคโนโลยีความจริงผสมผสานเป็นเทคโนโลยีที่ผนวกโลกความเป็นจริงกับองค์ประกอบดิจิทัลเข้าด้วยกัน และเอื้อให้ทั้งสองส่วนกับผู้ใช้งานสามารถมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างกันได้ โดยอาศัยเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์วิทัศน์ (computer vision) การประมวลผลกราฟฟิก การแสดงผล ระบบการนำเข้าข้อมูล และการประมวลผลแบบคลาวด์ (Microsoft, 2021) เทคโนโลยีความจริงผสมผสานนี้เกิดจากการบูรณาการและการต่อยอดขีดความสามารถของเทคโนโลยีความจริงเสมือน (Virtual Reality, VR) และเทคโนโลยีความจริงเสริม (Augmented Reality, AR) ที่ถูกใช้งานอย่างแพร่หลายในปัจจุบันเข้าด้วยกัน (Bayern, 2019) 

แนวโน้มในอนาคต 

▪ อุปกรณ์เทคโนโลยีความจริงผสมผสาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งอุปกรณ์ฉายภาพแบบสวมหัวและเลนส์ มีแนวโน้มที่จะได้รับการพัฒนาทั้งในเชิงคุณภาพภาพ ประสิทธิภาพการประมวล ผล ความหน่วงในการรับส่งข้อมูล และขนาด อย่างมีนัยสำคัญในระยะ 5 ปี (Vovk, 2020)
▪ อุปกรณ์น่าจะได้รับการพัฒนาจนใช้งานได้อย่างสะดวก มีต้นทุนต่ำลง และเข้าถึงได้ง่ายขึ้น จนกลายเป็นอุปกรณ์ที่บุคคลทั่วไปใช้งานกันแพร่-หลายยิ่งขึ้นภายในระยะ 5 ปี (Ibid.) จำนวนอุปกรณ์เทคโนโลยีความจริงเสริมที่ใช้งานในโลกจะเพิ่มขึ้นเป็น 1.73 พันล้านชิ้นภายใน ค.ศ.2024 (Boland, 2020)
▪ ซอฟต์แวร์ที่ขับเคลื่อนอุปกรณ์น่าจะได้รับการพัฒนาจนสามารถนำมาใช้งานได้หลากหลายวัตถุประสงค์มากยิ่งขึ้น โดยใช้ประโยชน์จากข้อมูลขนาดใหญ่ ปัญญาประดิษฐ์ และระบบคลาวด์ อุตสาหกรรมที่เทคโนโลยีนี้จะมีบทบาทมากที่สุด คือ เกม/ความบันเทิง (Gaul, 2018)
▪ ขนาดตลาดของเทคโนโลยีความจริงผสมผสานในโลกมีแนวโน้มจะขยายตัวระหว่าง ค.ศ.2021-2028 ประมาณร้อยละ 18 (Grand View Research, 2021)
▪ ต้นทุนการพัฒนาที่สูงและการขาดแคลนแร่ธาตุที่ใช้ผลิตเซนเซอร์อาจส่งผลให้ต้นทุนการใช้งานสูง และมีการใช้งานอย่างจำกัดและไม่เท่าเทียม

ผลกระทบต่อประเทศไทย  

▪ ลดต้นทุนและเวลาในการออกแบบ ปรับแต่ง และทดสอบผลิตภัณฑ์ (ธารทิพย์ รัตนวิจารณ์ และ ชนิชา พงษ์สนิท, 2016) จึงเอื้อต่อการพัฒนาการผลิตสินค้าและบริการแบบตามคำสั่งซื้อเฉพาะหรือสำหรับลูกค้าเฉพาะกลุ่ม และการพัฒนานวัตกรรมใหม่ ในทางกลับกัน อุตสาหกรรมแบบผลิตจำนวนมากที่ไม่พัฒนานวัตกรรมอย่างรวดเร็วก็เสี่ยงจะออกจากตลาด
▪ เพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารจัดการการผลิตอุตสาหกรรมและการทำงานทางไกล (Lanner, 2019) จึงเสริมสร้างผลิตภาพของแรงงานทักษะขั้นสูง แต่ลดอุปสงค์ต่อแรงงานขั้นกลางถึงต่ำ
▪ สร้างประสบการณ์เสมือนจริงให้กับผู้เข้ารับการ-ศึกษาอบรม (Versace et al., 2020) จึงช่วยพัฒนา การเรียนรู้ ทุนมนุษย์ และการศึกษาในที่ห่างไกล
▪ เอื้อต่อการพัฒนาการแพทย์ทางไกล การรักษาผู้ป่วยที่มีอาการทางประสาท รวมถึงการดูแลผู้พิการและผู้สูงอายุ (ภัทรพร เย็นบุตร, n.d.) จึงน่าจะช่วยยกระดับคุณภาพระบบสาธารณสุข
▪ ส่งเสริมคุณค่าแบบปัจเจกนิยมและอิสรนิยม
▪ เพิ่มขีดความสามารถของกองทัพ หน่วยข่าวกรอง และขบวนการก่อการร้ายในการบรรลุเป้าหมาย แต่น่าจะลดสำนึกทางจริยธรรมของเจ้าหน้าที่ จึงอาจยกระดับความรุนแรงในการปฏิบัติภารกิจ เกิดการละเมิดสิทธิมนุษยชน และเพิ่มความไม่มั่นคงในการเมืองโลกมากขึ้น

เทคโนโลยีอวกาศ

เทคโนโลยีอวกาศหมายถึงเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับกิจกรรมของมนุษย์นอกชั้นบรรยากาศของโลกหรือตั้งแต่ระดับความสูง 100 กิโลเมตรเหนือระดับน้ำทะเลปกติออกไป โดยประกอบด้วยเทคโนโลยีย่อยหลากหลายประเภท ตัวอย่างเช่น ดาวเทียม การเดินทางระหว่างจุดหมายภายในโลกผ่านอวกาศ การเดินทางระหว่างดวงดาว การใช้ชีวิตในอวกาศ การสำรวจอวกาศ การท่องเที่ยวอวกาศ และการศึกษาวิจัยในอวกาศ เป็นต้น 

แนวโน้มในอนาคต 

▪ เทคโนโลยีอวกาศมีแนวโน้มที่จะได้รับการพัฒนาให้ก้าวข้ามขีดจำกัดในปัจจุบัน เช่น เพิ่มประสิทธิภาพและนำระบบการปล่อยและขับ-เคลื่อนยานมาใช้ซ้ำ พัฒนาเครื่องมือป้องกันผลกระทบของสิ่งแวดล้อมอวกาศต่อมนุษย์ในอวกาศ ตลอดจนลดขนาด เพิ่มคุณภาพ และลดต้นทุนของยาน/อุปกรณ์ต่าง ๆ (Aglietti, 2020)
▪ ดาวเทียมวงโคจรต่ำจะสามารถให้ข้อมูลและบริการการสื่อสารที่มีคุณภาพยิ่งขึ้น กลุ่มดาว-เทียมดังกล่าวจำนวนมากจะถูกนำมาใช้มากขึ้น
▪ วงโคจรต่ำน่าจะถูกนำมาใช้ประโยชน์ในทางเศรษฐกิจมากขึ้น สถานีอวกาศของสาธารณรัฐประชาชนจีนและเอกชนน่าจะเริ่มให้บริการได้ภายใน ค.ศ.2030 (Mafi, 2021)
▪ สหรัฐอเมริกาตั้งเป้าหมายที่จะส่งมนุษย์ไปยังดวงจันทร์อีกครั้งและจัดตั้งสถานีถาวรบนพื้นผิวดวงจันทร์ภายใน ค.ศ.2024 (Dunbar, n.d.) หลังจากนั้น การส่งมนุษย์ไปยังพื้นผิวดาวอังคารและดาวเคราะห์น้อยน่าจะประสบความ-สำเร็จภายใน ค.ศ.2030 (Whitesides, 2017)
▪ รัฐอื่นนอกเหนือจากมหาอำนาจตะวันตกจะเข้ามามีบทบาทในอวกาศมากขึ้น ขณะที่ภาคเอกชนจะกลายมาเป็นตัวแสดงหลักในการพัฒนาและใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีอวกาศยิ่งขึ้น (Ibid.)
▪ มูลค่าของอุตสาหกรรมอวกาศโลกถูกคาดการณ์ว่าจะเติบโตขึ้นจาก 350 พันล้านเหรียญสหรัฐใน ค.ศ.2016 เป็นหนึ่งล้านล้านเหรียญสหรัฐภายใน ค.ศ.2040 (Morgan Stanley, 2021)

ผลกระทบต่อประเทศไทย  

▪ กระตุ้นการพัฒนาเทคโนโลยีที่เกี่ยวเนื่องกับเทคโนโลยีอวกาศ เช่น วัสดุ คอมพิวเตอร์ การสื่อสาร หุ่นยนต์ และการแพทย์ เป็นต้น
▪ เอื้อให้นักวิจัยมีข้อมูลเกี่ยวกับโลกและอวกาศ รวมถึงสามารถทำการทดลองในสภาวะไร้แรงโน้มถ่วงได้มากขึ้น นำไปสู่การพัฒนาองค์ความรู้ นวัตกรรม และผลิตภัณฑ์ใหม่
▪ เสริมสร้างขีดความสามารถของธุรกิจที่อาศัยดาวเทียม โดยเฉพาะอย่างยิ่งการสื่อสาร
▪ เอื้อให้สามารถเข้าถึงแหล่งทรัพยากรใหม่ในอวกาศ เช่น พลังงานไฟฟ้าที่ผลิตจากแผงสุริยะในอวกาศ และแร่ธาตุที่ได้จากการทำเหมืองในดาวเคราะห์น้อย ซึ่งจะช่วยขับเคลื่อนการผลิตอุตสาหกรรมที่ต้องอาศัยทรัพยากรเหล่านี้
▪ เปิดโอกาสทางธุรกิจใหม่ที่เกี่ยวกับเศรษฐกิจวงโคจรต่ำ เช่น การบริการภายในสถานีอวกาศ
▪ ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม จากการใช้พลังงานมหาศาลปล่อยยานอวกาศ มลพิษทางอากาศและเสียง และแรงสั่นสะเทือนในพื้นที่ใกล้สถานี
▪ เปิดโอกาสให้รัฐสามารถขยายความร่วมมือผ่านความจำเป็นในการพัฒนาระบอบโลกาภิบาลด้านอวกาศเพื่อจัดการปัญหาข้ามชาติ เช่น ขยะอวกาศและการจัดสรรย่านความถี่ ร่วมกัน

บล็อกเชน (Blockchain)

บล็อกเชนเป็นเทคโนโลยีการจัดเก็บและการประมวลผลข้อมูลบนเครือข่ายแบบกระจายศูนย์หรือหน่วยต่อหน่วย ที่ปราศจากตัวกลางหรือแม่ข่ายซึ่งผูกขาดการจัดเก็บและการเปลี่ยนแปลงข้อมูลต้นฉบับ ข้อมูลทั้งหมดจะถูกสำเนาและจัดเก็บโดยทุกหน่วยในเครือข่ายอย่างถาวร ขณะที่การดำเนินการเปลี่ยนแปลงใด ๆ จะได้รับการตรวจสอบเทียบเคียงกับสำเนาข้างต้น และอนุมัติโดยทุกหน่วยในเครือข่ายแทน (Biscontini, 2020) ด้วยคุณลักษณะดังกล่าว การนำบล็อกเชนมาใช้งานจึงช่วยลดต้นทุนของการมีตัวกลางตลอดจนเสริมสร้างความรวดเร็ว ความโปร่งใสและความปลอดภัยจากการเปลี่ยนแปลงข้อมูลโดยมิชอบในการจัดการข้อมูล 

แนวโน้มในอนาคต 

▪ เงินตราเข้ารหัสลับ (cryptocurrency) และสินทรัพย์ดิจิทัลที่ขับเคลื่อนด้วยบล็อกเชนจะถูกนำมาใช้เป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยนและสะสมมูลค่าอย่างกว้างขวางยิ่งขึ้น จนกลายมาเป็นเงินตราหรือทรัพย์สินทางเลือกที่สำคัญในระยะ 5-10 ปี (Pawczuk et.al., 2021, p.5-6) แต่อาจไม่ได้เข้ามาแทนที่เงินตราตามแบบ (fiat money) อย่างสมบูรณ์ เนื่องจากปัญหาการขาดความเชื่อมั่น (Abdulhakeem and Wang, 2019, p.69)
▪ บล็อกเชนมีแนวโน้มที่จะถูกนำไปประยุกต์ใช้ในกิจกรรมการผลิตสินค้าและบริการอื่นอย่างหลากหลาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการตามรอยสินค้าและบริการ ในระยะ 10 ปี (PwC, 2020a)
▪ บล็อกเชนมีศักยภาพที่จะสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจทั่วโลกเพิ่มขึ้นมากกว่า 1,750 พันล้านเหรียญสหรัฐ และสร้างตำแหน่งงานในธุรกิจที่เกี่ยวข้องทั่วโลกเพิ่มขึ้นประมาณ 40 ล้านตำแหน่งภายใน ค.ศ.2030 (PwC, 2020c)
▪ ในระยะยาว หากบล็อกเชนยังคงใช้พลังงานขับเคลื่อนสูงเฉกเช่นปัจจุบัน และเทคโนโลยีการจัดเก็บและการประมวลผลข้อมูลอื่นได้รับการพัฒนาจนมีความสามารถใกล้เคียงและส่ง ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยกว่า บล็อกเชนก็อาจได้รับความนิยมและมีอิทธิพลลดลง

ผลกระทบต่อประเทศไทย  

▪ ส่งเสริมระบบการเงินแบบกระจายศูนย์ (DeFi) เพิ่มประสิทธิภาพการกระจายทุนในตลาด และอาจลดบทบาทของสถาบันการเงินตามแบบ
▪ ลดปัญหาความอสมมาตรของข้อมูลระหว่างผู้ผลิตกับผู้บริโภค เอื้อต่อการตรวจสอบอัต-ลักษณ์และคุณภาพสินค้า และการจัดการห่วงโซ่อุปทาน จึงกดดันให้ผู้ผลิตต้องยิ่งพัฒนาคุณภาพของสินค้า และช่วยให้แก้ไขปัญหาในกระบวนการผลิตได้ดียิ่งขึ้น (Openlink, 2019)
▪ เอื้อให้ผู้ผลิตขั้นต้นกับผู้บริโภคขั้นสุดท้ายแลกเปลี่ยนสินค้าและบริการกันได้โดยตรง ลดบทบาทของตัวกลาง ส่งผลให้กิจการประเภทนี้ต้องเสี่ยงออกจากตลาด และแรงงานว่างงาน
▪ บั่นทอนความสามารถของรัฐบาลในการรักษาเสถียรภาพของตลาดเงิน-ตลาดทุน เศรษฐกิจ มหภาค และสังคม (Bagby, 2019, p.441-442)
▪ พัฒนาประสิทธิภาพของรัฐในการประมวลข้อ-มูล เก็บภาษี ป้องกันการทุจริต และจัดบริการสาธารณะ (Triana Casallas, 2020, p.67-68)
▪ ส่งเสริมคุณค่าแบบอิสรนิยม (Allon, 2018, p.223) ซึ่งจะลดความสำคัญของสิทธิและความเสมอภาคในมิติที่นอกเหนือจากมิติตลาด ด้อยค่าอัตลักษณ์กลุ่มและผลประโยชน์ส่วนรวม จึงจะบ่อนทำลายบูรณภาพของสังคมและรัฐ
▪ อาจลดอิทธิพลของรัฐมหาอำนาจที่ควบคุมสกุลเงินหลักและบรรษัทข้ามชาติที่สำคัญของโลก

ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence, A.I.)

ระบบสมองกลอัจฉริยะ ซึ่งจะเป็นกลไกสำคัญในอนาคตเพื่อช่วยเพิ่มความสะดวกรวดเร็วในการบริหารจัดการให้มีประสิทธิภาพอาจกล่าวได้ว่า เป็นเครื่องจักรที่มีฟังก์ชันที่มีความสามารถในการทำความเข้าใจเรียนรู้องค์ความรู้ต่าง ๆ อาทิเช่น การเรียนรู้ การรับรู้ การให้เหตุผล และการแก้ปัญหาต่าง ๆ และในปัจจุบันมีความสามารถเฉพาะทางมากกว่ามนุษย์ (ศิโรตม์ ภาคสุวรรณ, 2564, หน้า. 137-145) 

แนวโน้มในอนาคต 

▪ ขนาดตลาดปัญญาประดิษฐ์ทั่วโลกมีมูลค่า 62.35 พันล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2563 และคาดว่าจะขยายตัวในอัตราการเติบโตต่อปี (CAGR) ที่ 40.2% จากปี 2564 ถึง 2571 อีกทั้งยังมีการวิจัยและนวัตกรรมอย่างเนื่องโดยยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยีอย่าง อเมซอน แอปเปิ้ล เฟซบุ๊ค และ Microsoft กำลังลงทุนพัฒนาเพื่อทำให้ AI สามารถเข้าถึงได้มากขึ้นสำหรับกรณีการใช้งานขององค์กร นอกจากนี้ปัจจัยด้านความต้องการเข้าถึงข้อมูลในอดีต ความก้าวหน้าของเทคโนโลยี และการระบาดของโรคโควิด-19 ก็เป็นปัจจัยเร่งที่ทำให้อัตราการเติบโตเพิ่มขึ้นด้วยเช่นกัน (Grand view research, 2021)
▪ ปัจจุบันประเทศไทยเริ่มเดินหน้าวางยุทศาสตร์ปัญญาประดิษฐ์ โดยจัดร่าง “แผนแม่บทปัญญาประดิษฐ์แห่งชาติเพื่อการพัฒนาประเทศไทย” เป็นความร่วมมือระหว่างกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) และกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม โดยตั้งวิสัยทัศนร่วมกันว่า “ประเทศไทยจะเป็นประเทศชั้นนำในการพัฒนาและประยุกต์ใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชน” (เนคเทค สวทช, 2564)

ผลกระทบต่อประเทศไทย  

▪ เศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูลและเศรษฐกิจแพลตฟอร์ม: ความสามารถในการประมวลผลข้อมูลของ A.I. จะเป็นปัจจัยสนับสนุนการพัฒนาเศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูลและเศรษฐกิจแพลตฟอร์ม
▪ อุตสาหกรรม IoT: A.I. ที่ก้าวหน้าขึ้นจะยกระดับขีดความสามารถและคุณภาพของอุปกรณ์ IoT ส่งผลให้อุตสาหกรรมการผลิตอุปกรณ์ IoT สามารถแข่งขันในตลาดได้ดียิ่งขึ้น มีโอกาสเติบโตขยายธุรกิจ 
▪ แรงงาน: แรงงานทักษะขั้นสูงจะมีผลิตภาพสูงขึ้น แต่แรงงานทักษะขั้นกลางอาจถูกทดแทนด้วย A.I. ซึ่งอาจก่อให้เกิดการว่างงาน ขยายความแตกต่างของค่าจ้างของแรงงานตามระดับทักษะ นำไปสู่ความเหลื่อมล้ำที่รุนแรงขึ้น 
▪ ผู้ประกอบการการผลิต: A.I. จะช่วยวิเคราะห์ความต้องการของผู้บริโภคและคาดการณ์แนวโน้มของตลาดได้อย่างเฉพาะเจาะจงและแม่นยำยิ่งขึ้น ช่วยในการคิดค้นและพัฒนานวัตกรรม/สินค้าใหม่ และเสริมสร้างขีดความสามารถในการแข่งขัน ยิ่งไปกว่านั้น ยังเป็นเครื่องมือให้สามารถวางแผน บริหารจัดการ และดำเนินกระบวนการผลิตได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น โดยอาศัยข้อมูลขนาดใหญ่ที่ช่วยให้ A.I. เรียนรู้ วิเคราะห์ และตัดสินใจได้อย่างกว้างขวาง และลึกซึ้งยิ่งขึ้น 

ประสาทวิทยาศาสตร์ (Neuroscience)

ประสาทวิทยาศาสตร์เป็นการศึกษาทางวิทยาศาสตร์ทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับโครงสร้างและหน้าที่ของระบบประสาทและสมอง รวมถึงผลกระทบต่อพฤติกรรมและการรับรู้ (Nordqvist, n.d.) 

แนวโน้มในอนาคต 

▪ ฐานข้อมูลสมองจะขยายตัวครอบคลุมข้อมูลของกลุ่มประชากรอย่างหลากหลายและสมดุลมากขึ้น ส่งผลให้สามารถเข้าใจระบบประสาทและนำองค์ความรู้ไปประยุกต์ใช้ได้อย่างกว้าง-ขวางยิ่งขึ้น (Altimus et.al., 2020, p.104)
▪ ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ สารสนเทศ การสื่อสาร และปัญญาประดิษฐ์จะเอื้อให้สามารถทำการศึกษาระบบประสาทในระดับที่ซับซ้อนได้มากขึ้น จำลองสมองได้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น และพัฒนาการคำนวณแบบสมองให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้นได้ตามลำดับ (Human Brain Project, n.d.)
▪ นักวิจัยจะเข้าใจผลกระทบของปัจจัยภายในและภายนอกต่อระบบประสาท รวมถึงผลสืบเนื่องต่อพัฒนาการ พฤติกรรม และความเสี่ยงในการเป็นโรคมากขึ้น (Altimus et.al., 2020, p.102)
▪ การวิจัยโรคจะช่วยให้เข้าใจถึงกลไกในสมองที่ก่อให้เกิดโรคและพัฒนาวิธีการบำบัดรักษาโรคได้อย่างแม่นยำและมีประสิทธิผลยิ่งขึ้น (Ibid., p.104)
▪ ขนาดตลาดของธุรกิจที่เกี่ยวเนื่องกับประสาท-วิทยาศาสตร์จะเติบโตจนมีมูลค่ารวมประมาณ 41.6 พันล้านเหรียญสหรัฐใน ค.ศ.2031 โดยมีอัตราการเติบโตเฉลี่ยประมาณร้อยละ 4 ต่อปี (Transparency Market Research, 2021)

ผลกระทบต่อประเทศไทย  

▪ เสริมสร้างสมรรถนะของปัญญาประดิษฐ์ให้มีความสามารถในการเรียนรู้ การคิด และการตอบสนองแบบมนุษย์ในระดับที่ซับซ้อนและทรงพลังยิ่งขึ้น ซึ่งจะนำไปสู่การพัฒนาปัญญา-ประดิษฐ์แบบทั่วไปที่มนุษย์ไม่ต้องให้คำแนะนำ
▪ ส่งเสริมการพัฒนาเทคโนโลยีที่เชื่อมสัญญาณจากสมองและระบบประสาทได้โดยตรง
▪ พัฒนาการจัดการศึกษาและการดูแลเด็กให้เหมาะสมและช่วยเสริมสร้างพัฒนาการด้านความทรงจำ การสื่อสาร การเรียนรู้ และพฤติกรรม อันจะเป็นประโยชนต่อการพัฒนาทุนมนุษย์และการเพิ่มความสามารถในการแข่งขันของธุรกิจการศึกษาและธุรกิจเกี่ยวเนื่อง
▪ ยกระดับความแม่นยำและประสิทธิผลของการทำสเต็มเซลล์บำบัด (stem cell therapy) และการรักษาโรคและการบาดเจ็บของระบบประสาทและสมอง ตลอดจนพัฒนาเครื่องมือการแพทย์และยาในการรักษาโรคเหล่านั้น ซึ่งหากประชาชนเข้าถึงได้ ก็จะช่วยให้มีสุขภาพดีขึ้น
▪ ช่วยให้เข้าใจพฤติกรรมผู้บริโภค อันจะเป็นประโยชน์ในการออกแบบสินค้าและการตลาดให้จูงใจผู้บริโภคได้มากขึ้น ในแง่นี้ บรรษัทจะมีอิทธิพลในการควบคุมพฤติกรรมในสังคมมากขึ้น
▪ สนับสนุนงานการสอบสวน การพิจารณาคดี และการข่าวกรองให้แม่นยำและมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
▪ เสริมสร้างขีดความสามารถของรัฐบาลและตัวแสดงทางการเมืองในการโน้มน้าวความคิดและพฤติกรรมของประชาชน เพื่อดำเนินนโยบายหรือระดมความสนับสนุน ในกรณีที่ถูกใช้โดยกลุ่มหัวรุนแรง ก็อาจเป็นภัยคุกคามความมั่นคง

ระบบการสื่อสารยุคที่ 6 หรือเครือข่ายหกจี (6G)

เครือข่ายหกจีหมายถึงระบบการสื่อสารไร้สายที่กำลังอยู่ระหว่างการพัฒนาต่อยอดจากเครือข่ายห้าจี (5G) เพื่อให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้นและสามารถก้าวข้ามข้อจำกัดของเครือข่ายห้าจีในปัจจุบัน โดยข้อจำกัดที่สำคัญ ได้แก่
▪ ปริมาณ ความเร็ว และความหน่วงในการรับส่งข้อมูล (latency) ซึ่งไม่เพียงพอต่อความต้องการในการใช้งานอุปกรณ์อินเทอร์เน็ตในทุกสิ่งและปัญญาประดิษฐ์ที่จะซับซ้อนและเพิ่มจำนวนมากขึ้นในอนาคตอันใกล้ (Emerging Technology from the arXiv, 2019; Nelson, 2018)
▪ ความจำเป็นในการใช้จุดรับส่งสัญญาณภาคพื้นจำนวนมาก เนื่องจากคลื่นสัญญาณอ่อนและสามารถส่งสัญญาณได้ในระยะทางที่จำกัด (Supamangmee, 2019)

แนวโน้มในอนาคต 

▪ เครือข่ายหกจีมีแนวโน้มที่จะมีความเร็วในการรับส่งข้อมูลสูงถึง 1 เทระไบต์ต่อวินาที และมีความหน่วงไม่เกิน 0.1 มิลลิวินาทีหรือเข้าใกล้ศูนย์ (Zhao et al., 2021) ซึ่งหมายความว่าจะเร็วกว่าห้าจีประมาณ 100 เท่า (Boxall and Lacoma, 2021)
▪ เครือข่ายหกจีถูกคาดหมายว่าจะประสบความสำเร็จและสามารถเริ่มนำมาให้บริการเชิงพาณิชย์ได้ราว ค.ศ.2030-2032 (Christensen and Kranz, 2021)
▪ ขนาดของตลาดที่เกี่ยวเนื่องกับเครือข่ายหกจีในระดับโลกจะมีมูลค่าถึง 8.76 พันล้านเหรียญสหรัฐในปีแรกที่น่าจะสามารถเริ่มให้บริการเชิงพาณิชย์ (ค.ศ.2030) และขยายตัวเป็น 1,773 พันล้านเหรีญสหรัฐภายใน ค.ศ.2035 โดยมีอัตราการเติบโตเฉลี่ยร้อยละ 133.89 ต่อปี (BIS Research, 2021)
▪ ภายหลังเครือข่ายหกจีเริ่มสามารถนำมาใช้งานจริง เครือข่ายเจ็ดจี (7G) น่าจะได้รับการพัฒนาให้มีขีดความสามารถสูงยิ่งขึ้นไปอีก โดยอาศัยความก้าวหน้าของเทคโนโลยีควอนตัมเป็นปัจจัยสำคัญ (Christensen and Kranz, 2021)

ผลกระทบต่อประเทศไทย  

▪ เอื้อให้ผู้ใช้สามารถสื่อสาร ทำงาน และบริโภคสินค้าและบริการผ่านเครือข่ายได้อย่างรวดเร็วและกว้างขวางยิ่งขึ้น ส่งผลให้ธุรกิจออนไลน์มีแนวโน้มที่จะเติบโตอย่างมีนัยสำคัญ ส่วนธุรกิจออฟไลน์ก็อาจถูกกดดันให้ต้องเปลี่ยนแปลงไปสู่รูปแบบออนไลน์หรือมีฐานผู้บริโภคลดลง
▪ เอื้อให้บรรษัทข้ามชาติสามารถจัดการการผลิตและธุรกิจทางไกลได้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น จึงอาจถ่ายโอนกิจกรรมไปยังพื้นที่ที่มีทรัพยากรและแรงงานตามความต้องการได้สะดวกยิ่งขึ้น
▪ เสริมสร้างสมรรถนะและอรรถประโยชน์จากการใช้งานข้อมูลขนาดใหญ่ ปัญญาประดิษฐ์ และอุปกรณ์อินเทอร์เน็ตในทุกสิ่ง จึงจะเร่งการเติบโตของตลาดเทคโนโลยีเหล่านี้ และเมื่อประกอบกับผลกระทบอื่นข้างต้น จะส่งผลให้แรงงานทักษะขั้นสูงมีผลิตภาพสูงขึ้น แรงงานในภาคส่วนที่มีอุปสงค์สูงรับจ้างงานจากต่างถิ่นได้เพิ่มขึ้น แรงงานขั้นกลาง-ต่ำเสี่ยงว่างงานมากขึ้น
▪ เพิ่มขีดความสามารถของรัฐบาลในการประมวลข้อมูลประกอบการกำหนดนโยบายและการจัด บริการสาธารณะทางไกล เช่น การแพทย์ทางไกล
▪ ส่งเสริมความได้เปรียบของตัวแสดงที่ถือครองเทคโนโลยีในการควบคุมข้อมูล เป็นเหตุให้มหาอำนาจมีแนวโน้มจะแข่งขัน/กีดกันการเข้าถึงเครือข่ายระหว่างกัน จึงกระตุ้นความไม่มั่นคงในโลก

ยานยนต์ไฟฟ้าและยานยนต์ไร้คนขับ

ยานยนต์ไฟฟ้าเป็นยานพาหนะที่ขับเคลื่อนด้วยเครื่องยนต์ไฟฟ้าที่ใช้พลังงานจากแบตเตอรี่ ซึ่งจะประหยัดพลังงานและปล่อยมลพิษน้อยกว่าเครื่องยนต์สันดาปภายในที่ใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล ส่วนยานยนต์ไร้คนขับเป็นยานพาหนะที่ขับเคลื่อนได้เองโดยไม่จำเป็นต้องอาศัยความช่วยเหลือของมนุษย์ ยานยนต์ประเภทนี้ใช้ปัญญา-ประดิษฐ์และเซนเซอร์ทำความเข้าใจสภาพแวดล้อม แล้วควบคุมการขับเคลื่อนแบบอัตโนมัติ (Kottayil, 2021) 

แนวโน้มในอนาคต 

▪ รถยนต์ รถไฟ และเรือที่ขับเคลื่อนด้วยไฟฟ้าจะมีสัดส่วนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยสัดส่วนการจำหน่ายรถยนต์ที่ใช้พลังงานไฟฟ้าอย่างสมบูรณ์ต่อการจำหน่ายรถยนต์ทั้งหมดในโลกจะเติบโตจากร้อยละ 5 ใน ค.ศ.2020 เป็นร้อยละ 100 ภายใน ค.ศ.2040 (Rowlatt, 2021)
▪ ระบบขับเคลื่อนอัตโนมัติของรถไฟ เรือ และอากาศยานจะถูกพัฒนาให้สามารถขับเคลื่อนเองอย่างสมบูรณ์ได้มากขึ้นตามลำดับ เครื่อง-บินโดยสารและส่งสินค้าที่ขับเคลื่อนเองได้อย่างสมบูรณ์น่าจะถูกพัฒนาจนสำเร็จประมาณ ค.ศ.2025 (Claassen, 2019)
▪ เทคโนโลยีของรถยนต์ที่ขับเคลื่อนได้เองบาง ส่วน เช่น ระบบช่วยขับขณะการจราจรติดขัด และระบบช่วยขับตามช่องทาง (lane keeping) จะถูกพัฒนาและใช้งานอย่างเต็มที่ภายใน ค.ศ.2025 จากนั้น เทคโนโลยีของรถยนต์ที่ขับเคลื่อนได้เองอย่างสมบูรณ์จะกลายเป็นเทคโนโลยีกระแสหลัก (NHTSA, 2021)
▪ รถยนต์ที่ขับเคลื่อนได้เองอย่างสมบูรณ์จะถูกจำหน่ายและนำมาให้บริการเชิงพาณิชย์อย่างแพร่หลายมากขึ้นตามลำดับ โดยคาดการณ์ว่าจะมีจำนวนรวมทั่วโลกเพิ่มขึ้นจาก 6,700 คัน ใน ค.ศ.2020 เป็น 4.22 ล้านคันใน ค.ศ.2030 (Grand View Research, 2020)
▪ การขาดแคลนแร่ธาตุที่ใช้ผลิตเซนเซอร์อาจส่งผลให้มีการใช้งานอย่างจำกัดและไม่เท่าเทียม

ผลกระทบต่อประเทศไทย  

▪เปลี่ยนแปลงโครงสร้างอุตสาหกรรมยานยนต์ ในกรณีของรถยนต์ ผู้ผลิตจะเปลี่ยนมาเน้นจำหน่ายซอฟต์แวร์และการบริการสำหรับรถไร้คนขับแทนการผลิตเฉพาะรถยนต์ จึงต้องการแรงงานขั้นสูงเพิ่มขึ้น แรงงานขั้นกลาง-ต่ำลดลง
▪ ลดต้นทุนและเวลา และเพิ่มความปลอดภัยในการคมนาคมขนส่ง (Khvoynitskaya, 2020b) ส่งผลให้ธุรกิจขนส่งที่นำมาใช้งานมีประสิทธิภาพและความสามารถในการแข่งขันสูงขึ้น แต่ต้องการแรงงานลดลง ส่วนบรรษัทที่มิได้นำมาใช้ก็เสี่ยงออกจากตลาด แรงงานในธุรกิจนี้จึงเสี่ยงตกงาน
▪ ส่งผลให้ผู้ผลิตสินค้าและบริการสามารถเข้าถึงทรัพยากรหรือส่งสินค้าไปจำหน่ายในพื้นที่ที่ห่างไกลได้มากขึ้น ซึ่งเอื้อต่อการพัฒนาสินค้าและลดต้นทุน อีกทั้งยังเปิดโอกาสให้ผู้ผลิตที่อาศัยยานยนต์นี้เติบโตในตลาดใหม่ ๆ ขณะที่ผู้ผลิตเดิมในท้องถิ่นนั้นต้องเผชิญการแข่งขันรุนแรงขึ้น ดังนั้น ยานยนต์นี้อาจเอื้อให้บรรษัทใหญ่สามารถผูกขาดตลาดและมีอำนาจมากขึ้น
▪ บรรเทาปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
▪ เชื่อมโยงผู้คนและกระชับความสัมพันธ์ทางสังคม แต่ก็เร่งกระบวนการทำให้เป็นปัจเจกในสังคม
▪ เพิ่มความเสี่ยงที่ผู้โดยสารอาจถูกสอดแนม ละเมิดความเป็นส่วนตัว หรือโจมตีทางไซเบอร์
▪ เพิ่มขีดความสามารถของกองทัพหรือตัวแสดงที่ใช้งานในการก่อความรุนแรง จึงเพิ่มความไม่มั่นคงในการเมืองโลก ส่งผลให้รัฐบาลดำเนินนโยบายต่างประเทศอย่างเป็นอิสระได้ยากขึ้น

อาวุธทำลายล้างสูง (Weapons of Mass Destruction)

ตามมติสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติใน ค.ศ.1977 อาวุธทำลายล้างสูงหมายถึงอาวุธระเบิดปรมาณู อาวุธกัมมันตภาพรังสี อาวุธเคมี อาวุธชีวภาพ และอาวุธอื่นที่มีอานุภาพทำลายล้างชีวิตมนุษย์ สิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น และสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ เทียบเคียงได้กับอาวุธที่กล่าวมาข้างต้น (Prohibition of the development and manufacture of new types of weapons of mass destruction and new systems of such weapons, 1977) นอกจากนี้ ยังหมายรวมถึงขีปนาวุธ ซึ่งอาจถูกใช้ในการลำเลียงอาวุธทำลายล้างสูงเหล่านั้นด้วย 

แนวโน้มในอนาคต 

▪ สถาบันระหว่างประเทศด้านการลดและป้องกันการแพร่ขยายอาวุธทำลายล้างสูงจะมีขีดความ สามารถในการบรรลุเป้าหมายลดลงตามลำดับ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลัง ค.ศ.2030 (Caves Jr. & Carus, 2014, p.4) เมื่อสถานะมหาอำนาจนำของสหรัฐอเมริกาถูกท้าทายอย่างเต็มที่ และปทัสถานที่เกี่ยวข้องถูกยึดถือเชื่อใช้น้อยลง
▪ ตัวแสดงจะสามารถพัฒนาอานุภาพของอาวุธทำลายล้างสูงให้รุนแรงยิ่งขึ้น โดยปิดบังจากการรับรู้ของตัวแสดงอื่นได้มากขึ้น ในกรณีของอาวุธเคมีและชีวภาพ ยังน่าจะได้รับการพัฒนาให้มีความแม่นยำในการจำกัดเป้าหมายและตรวจจับได้ยากขึ้นอย่างมีนัยสำคัญภายใน ค.ศ.2030 (Ibid.)
▪ อาจมีการใช้อาวุธไซเบอร์และเทคโนโลยีอวกาศในการสร้างความเสียหายในวงกว้าง เทียบเคียงกับอาวุธทำลายล้างสูงตามแบบ
▪ ตัวแสดงรัฐมีแนวโน้มที่จะครอบครองอาวุธทำลายล้างสูง โดยเฉพาะอย่างยิ่งอาวุธปรมาณู เป็นจำนวนเพิ่มมากขึ้น (Ibid., p.5)
▪ ตัวแสดงที่ไม่ใช่รัฐ เช่น ขบวนการก่อการร้ายและอาชญากรรมข้ามชาติ มีแนวโน้มที่จะสามารถเข้าถึงอาวุธทำลายล้างสูงได้ง่ายขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งอาวุธเคมีและชีวภาพ แต่ก็อาจไม่มีแรงจูงใจในการถือครองและใช้งานเป็นการทั่วไป (Forest, 2011, p.51)

ผลกระทบต่อประเทศไทย  

▪ กระตุ้นการพัฒนาเทคโนโลยีสองทาง/เทคโนโลยีอื่นที่อาจต่อยอดจากองค์ความรู้ที่ใช้ผลิตอาวุธ
▪ ยกระดับความรุนแรงและความเสียหายต่อประชาชนจากการสู้รบในพื้นที่เปราะบางในภูมิ-ภาค การก่อการร้าย และอาชญากรรมข้ามชาติ
▪ เพิ่มอำนาจของรัฐผู้ถือครอง จึงเร่งการแข่งขันสะสมอาวุธ ซึ่งจะเสริมสร้างความไม่ไว้เนื้อเชื่อใจและความขัดแย้งแข่งขันระหว่างรัฐขั้วอำนาจ ส่งผลยกระดับความไม่มั่นคงในการเมืองโลกและยิ่งเร่งการเปลี่ยนผ่านไปสู่ระเบียบโลกแบบแบ่ง แยกหลายขั้วอำนาจและภาวะโลกหลายระเบียบ
▪ ส่งผลให้รัฐบาลดำเนินนโยบายต่างประเทศอย่างเป็นอิสระและผลักดันประเด็นวาระผ่านความร่วมมือแบบพหุภาคีได้ยากขึ้น จึงอาจมีศักยภาพในการรักษาผลประโยชน์แห่งรัฐลดลง ซึ่งย่อมกระทบต่อผลประโยชน์ของประชาชน
▪ เมื่อโลกไม่มั่นคงสูง กองทัพอาจมีอิทธิพลในการ-เมืองมากขึ้น บั่นทอนการพัฒนาประชาธิปไตย
▪ ส่งเสริมการเติบโตของอุตสาหกรรมการทหาร
▪ เพิ่มความเสี่ยงในการดำเนินธุรกิจในพื้นที่เปราะ-บางทางความมั่นคง อีกทั้งบรรษัทยังอาจต้องแข่งขันดำเนินธุรกิจอย่างเสียเปรียบในตลาดมืด
▪ กระตุ้นการกีดกันทางการค้าและความแตกต่างหลากหลายของกฎเกณฑ์ทางเศรษฐกิจ เป็นเหตุให้บรรษัทที่ทำธุรกิจกับต่างประเทศประสบความยากลำบากในการค้าการลงทุนมากยิ่งขึ้น

อาหารแห่งอนาคต (Future Food)

ในช่วงไม่กี่ปีมานี้ อาหารอนาคต ถูกพูดถึงกันมากเพราะเป็นแนวโน้มที่เกิดขึ้นทั่วโลก เป็นไปตามวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คนในโลกนี้ที่เปลี่ยนแปลงไปแบบคาดไม่ถึง ทั้งนี้ผู้บริโภคยุคใหม่จะให้ความสำคัญกับอาหารที่รับประทานได้สะดวก รวดเร็ว ในขณะเดียวกันก็ให้ความสำคัญกับสุขภาพ และความปลอดภัย ไปพร้อม ๆ กัน (ธนาคารกรุงเทพ, 2563) 

แนวโน้มในอนาคต 

▪ Redefine Meat สตาร์ตอัพสัญชาติอิสราเอล จึงทดลองทำสเต็กจากเครื่องพิมพ์ 3 มิติ ที่มีเนื้อสัมผัส มันแทรก เหมือนกับเนื้อจริงทุกประการ และยังเป็นเทคโนโลยีที่ช่วยสร้างมูลค่าเพิ่มและลดของเสียอันเป็นปัจจัยที่ทำให้โลกร้อนอีกด้วย (วิชิตา คะแนนสิน, 2564)
▪ ในปัจจุบัน มนุษย์บริโภคเนื้อสัตว์เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ มากเป็นสองเท่าในช่วง 50 ปีที่ผ่านมา และไม่มีวี่แววว่าจะลดลงเลยแม้แต่น้อย หนทางที่เป็นไปได้มากที่สุดในตอนนี้คือการหาสิ่งทดแทน Plant-based meat หรือ เนื้อที่ทำจากพืช ซึ่งเนื้อจากพืชในอนาคตจะใช้เทคโนโลยีในการแต่งทั้งรส กลิ่นและเนื้อสัมผัสให้เหมือนกับเนื้อจริง (Manikkam, 2018)
▪ ผู้เชี่ยวชาญด้านอาหารเชื่อว่าในอนาคตจะต้องหาแหล่งโปรตีนใหม่ ๆ เพื่อมาทดแทนโปรตีนจากเนื้อสัตว์ โดยหันไปหาแหล่งโปรตีนทางเลือก เช่น แมลง เพราะในแมลงอุดมไปด้วยโปรตีน อีกทั้งยังมีไขมัน โปรตีน วิตามิน ไฟเบอร์ และแร่ธาตุสูง นอกจากนี้แมลงยังเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากกว่าเนื้อสัตว์ในอุตสาหกรรมที่เต็มไปด้วยแบคทีเรียและยาปฏิชีวนะ (Farrimond, 2019)

ผลกระทบต่อประเทศไทย  

▪ ประเทศไทยจะนำอาหารที่ทำจากโปรตีนจากพืช มาเป็นอาหารหลัก เพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการอาหารเพื่อสุขภาพ (Healthy food) ที่เพิ่มขึ้นทั่วโลก สอดรับกับนโยบายเกษตรปลอดภัยและอาหารปลอดภัยของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์(Posttoday, 2563)
▪ ประเทศไทย แมลงถือเป็นโอกาสทางเศรษฐกิจสำคัญ เพราะเหมาะต่อการเลี้ยงแมลง ทั้งภูมิอากาศเหมาะสม และมีแมลงหลายชนิด หลายสายพันธุ์เป็นพื้นฐาน ตัวอย่างแมลงที่น่าสนใจ เช่น จิ้งหรีด จิ้งโกร่ง ตั๊กแตน หนอนไหม ซึ่งสามารถนำมาแปรรูปได้หลากหลาย และนำมาเป็นอาหารแห่งอนาคตได้(ประชาชาติธุรกิจ, 2564a)
▪ กระทรวงอุตสาหกรรมได้รับมอบหมายให้บูรณาการ ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อเร่งขับเคลื่อนการพัฒนาอุตสาหกรรมแปรรูปอาหารอย่างต่อเนื่องเพื่อผลักดันให้ไทยเป็นศูนย์กลางอาหารอนาคตแห่งอาเซียน(ไทยโพสต์, 2564)

อินเทอร์เน็ตในทุกสิ่ง (Internet of Things, IoT)

อินเตอร์เน็ตในทุกสิ่ง หมายถึง การที่สิ่งต่าง ๆ ถูกเชื่อมโยงเข้าด้วยกันในโลกของอินเทอร์เน็ต ทำให้มนุษย์สามารถสั่งการและควบคุมการใช้งานอุปกรณ์ต่าง ๆ ผ่านทางเครือข่ายอินเตอร์เน็ตได้ เช่น การสั่งเปิด-ปิด อุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้า โทรศัพท์มือถือ เครื่องใช้สำนักงาน เครื่องมือทางการเกษตร เครื่องจักรในโรงงานอุตสาหกรรม บ้านเรือน รวมไปถึงเครื่องใช้ในชีวิตประจำวันต่าง ๆ ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต 

แนวโน้มในอนาคต 

▪ เทคโนโลยี IoT จะเข้ามาช่วยเรื่องการแพทย์ได้มากขึ้น แพทย์สามารถติดตามอาการทราบข้อมูลและพฤติกรรมคนไข้อย่างละเอียดผ่านอุปกรณ์สวมใส่ที่จะคอยวิเคราะห์และประมวลผลร่างกายผู้ป่วย อาจมีอุปกรณ์ทางการแพทย์ชิ้นใหม่ ๆ มากมายที่สามารถตรวจหาโรคและอาการได้อัตโนมัติ รวมถึงค้นหาสาเหตุและทางรักษาได้ด้วย (LEE, 2020)
▪ ในด้านการเกษตร เทคโนโลยี IoT สามารถใช้วัดประเมินเก็บข้อมูลผลผลิตและคาดการณ์ล่วงหน้าได้ รวมทั้งยังสามารถทำงานร่วมกับอุปกรณ์เก็บเกี่ยวได้อีกด้วย (Ravindra, 2020)
▪ เทคโนโลยี IoT สร้างสภาพแวดล้อมที่ชาญฉลาดด้วยเทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อปรับวิถีชีวิตให้เหมาะสม คาดว่าจะมีการเปิดตัวอุปกรณ์ IoT มากกว่า 41 พันล้านเครื่องภายในปี 2568 (International Data Corporation) สิ่งนี้จะนำไปสู่การเติบโตแบบทวีคูณของข้อมูลและผลักดันการดำเนินการด้านการประมวลผลและการวิเคราะห์ข้อมูล (Shaping Europe’s digital future, 2021)การขาดแคลนแร่ธาตุที่ใช้ผลิตเซนเซอร์อาจส่งผลให้มีการใช้งานอย่างจำกัดและไม่เท่าเทียม

ผลกระทบต่อประเทศไทย  

▪ การศึกษาแบบดั้งเดิมจะเปลี่ยนไป ผู้เรียนสามารถเข้าถึงการศึกษาได้ตามความต้องการทุกที่ทุกเวลา ยิ่งไปกว่านั้น IoT ควบคู่กับ Big data ช่วยให้องค์กรและสถาบันต่าง ๆ ประเมินความสำเร็จของโปรแกรมการศึกษา และการฝึกอบรม รวมถึงการสร้างประสบการณ์การเรียนรู้เฉพาะเจาะจง เพื่อช่วยให้นักศึกษาบรรลุเป้าหมายในการศึกษา (วิวัฒน์ มีสุวรรณ, 2559)
▪ ประเทศไทยมีการนำ IoT มาประยุกต์ใช้งานภายในองค์กรที่ยังอยู่ในระดับที่ค่อนข้างต่ำ หนึ่งในอุปสรรคสำคัญคือประเด็นด้านความเข้ากันไม่ได้ของเทคโนโลยีใหม่กับระบบที่มีอยู่เดิม ผู้ประกอบการจำเป็นต้องลงทุนเพื่อปรับเปลี่ยนหรือพัฒนาระบบเดิมที่มีอยู่ให้สามารถรองรับและทำงานร่วมกับเทคโนโลยีใหม่ได้ นำมาซึ่งภาระค่าใช้จ่ายที่เพิ่มสูงขึ้น รวมทั้งอาจเกิดการต่อต้านการเปลี่ยนแปลงภายในองค์กร (depa, 2564)